به گزارش هشت‌دی، در اهمیت کریدور شمال به جنوب چندین گزارش را به رشته تحریر درآورده‌ایم اما نظر به اهمیت این موضوع بار دیگر در مطلبی به اهمیت این پروژه بین‌المللی ایران و روسیه می‌پردازیم.

این کریدرو در صورت نهایی‌شدن به مهم‌ترین مسیر کریدوری جهان تبدیل خواهد شد که می‌تواند شرق و غرب را متصل کند و آسیا را به اروپا برساند. در این گزارش تنها به بازتاب‌های بین‌المللی این کریدور اشاره خواهد شد:

روسیه و ایران قرارداد ریلی برای کریدوری که رقیب کانال سوئز است، امضا کردند

رویترز در گزارشی با عنوان فوق از این کریدور به عنوان کریدور مهم و بین‌المللی نام برد، رویترز در این باره تصریح کرد: «راه آهن رشت-آستارا به عنوان یک حلقه مهم در این کریدور دیده می‌شود که برای اتصال هند، ایران، روسیه، آذربایجان و سایر کشورها از طریق راه‌آهن و دریا در نظر گرفته شده است – مسیری که روسیه می‌گوید می‌تواند با کانال سوئز به عنوان یک مسیر تجاری بزرگ جهانی رقابت کند.»

شریان منحصر به فرد حمل و نقل شمال-جنوب، که راه آهن رشت-آستارا بخشی از آن خواهد شد، به تنوع قابل توجهی در جریان ترافیک جهانی کمک خواهد کرد.

به گفته رویترز، روسیه و ایران به دلیل تحریم‌های اقتصادی غرب تحت فشار قرار گرفته‌اند و این امر باعث شده تا روابط سیاسی و اقتصادی خود را تقویت کنند.

رسانه‌های دیگر غربی نیز از فشار بیش از حد آمریکا و غرب به اروپا انتقاد کرده و تصریح کرده‌اند این فشارها در عمل باعث قوی‌ترشدن ایران و نزدیکی آن به چین و روسیه شده و این رویه می‌تواند در سال‌های آینده برای آمریکا خطرناک شده و آمریکا باید ایران را به عنوان یک قدرت منطقه‌ای به رسمیت بشناسد.

علاوه بر رسانه‌های غربی، رسانه‌های روسی و رسانه‌های منطقه نیز از این پروژه به عنوان ابر پروژه ایران و روسیه یاد کردند، یک رسانه روسی در این باره نوشت: مسیر ریلی ۱۶۴ کیلومتری رشت – آستارا در استان گیلان ایران در کریدور حمل و نقل بین‌المللی شمال – جنوب (INSTC) از اهمیت بالایی برخوردار است، زیرا تنها بخش ریلی باقی مانده از این کریدور است.

این رسانه روسی اضافه کرد: پس از جنگ اول قره‌باغ، ارتباط ریلی ایران با قفقاز قطع شد و این وضعیت ناگوار در سه دهه گذشته تغییری نکرده است. در میان پروژه‌های ریلی پیشنهادی دو یا چند جانبه برای رفع شکاف ریلی و ترانزیتی، مسیر ریلی ۱۶۴ کیلومتری رشت – آستارا در استان گیلان ایران در کریدور بین‌المللی حمل و نقل شمال – جنوب از اهمیت بالایی برخوردار است، زیرا تنها راه آهن است.

بخش ریلی باقی‌مانده از این راهرو با توجه به تصمیم آذربایجان مبنی بر عدم قرار گرفتن خود در معرض اثرات تحریم‌های ثانویه ایالات متحده با تامین سهم خود از سرمایه‌گذاری مورد توافق، تهران برای حمایت از مسکو متوسل شد. درگیری در اوکراین، تحریم‌های گسترده غرب علیه روسیه، محدودیت‌های ترانزیت روسیه به اروپای شرقی، «توافقنامه تجارت ترجیحی» بین ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا و افزایش تجارت و ترانزیت بین روسیه و هند باعث شده است.

خبرگزاری والدای روسیه افزود: پس از جنگ اول قره‌باغ، مناطق فضولی، جبرائیل و زنگیلان در نزدیکی مرز ایران به کنترل ارمنستان درآمد و ارتباط راه‌آهن بین نخجوان و سرزمین اصلی آذربایجان قطع شد. در حالی که راه‌آهن شمال از ارمنستان به گرجستان و آذربایجان به روسیه ادامه داشت، ارتباط ریلی ایران با قفقاز قطع شد و مبادلات بار از طریق این مرز به شدت کاهش یافت. این وضعیت تاسف بار پس از سه دهه تغییر نکرده است و با وجود حجم بالای تجارت و سفر، ایران ارتباط ریلی مستقیم با منطقه قفقاز ندارد. در واقع، در حالی که در شرق دریای خزر یک مسیر راه‌آهن فعال از روسیه از طریق قزاقستان و ترکمنستان به ایران، در امتداد ساحل غربی خزر، در منطقه قفقاز جنوبی، شبکه‌های ریلی متصل روسیه و جمهوری وجود دارد. آذربایجان هنوز ارتباط فیزیکی با ایران ندارد.

این رسانه روسی تصریح کرد: این امر تأثیر بسیار منفی بر حجم و سرعت تجارت با کشورهای قفقاز و همچنین روسیه داشته است و از جمله باعث ترافیک سنگین در دو سوی مرزهای زمینی از جمله آستارا – آستارا (ایران و آذربایجان) شده است. گذرگاه مرزی نوروز-مغری (ایران و ارمنستان). طی دو دهه گذشته، ایران، ارمنستان، آذربایجان و روسیه هر کدام پروژه‌های ریلی دو یا چند جانبه را برای غلبه بر شکاف ریلی و ترانزیتی پیشنهاد کرده‌اند. احداث ۱۶۴ کیلومتر راه آهن رشت- آستارا، خط آهن زنگلان- نخجوان به طول ۵۵ کیلومتر از خاک ایران و احیای راه آهن دوران شوروی (جلفا- نخجوان) از پروژه‌های مهم ریلی هستند که متأسفانه هنوز به طور کامل تکمیل نشده‌اند. اما قرارداد جدید ایران و روسیه این امر را تسریع می‌کند.

العربیه عربستان سعودی نیز از این توافق استقبال کرد و نوشت: راه آهن رشت-آستارا به عنوان یک حلقه مهم در این کریدور دیده می‌شود که برای اتصال هند، ایران، روسیه، آذربایجان و سایر کشورها از طریق راه آهن و دریا در نظر گرفته شده است – مسیری که روسیه می‌گوید می‌تواند با کانال سوئز به عنوان یک مسیر تجاری بزرگ جهانی رقابت کند.

زمان ۳ سال در شرایط جاری جهان زمانی طولانی است

اما یکی از مهم‌ترین پاشنه آشیل‌های این طرح زمان ۳ ساله بهره‌برداری آن است، در شرایطی که ایران و روسیه نیاز به توافق‌هایی دارند که بتوانند سریعتر فشارهای اقتصادی غرب را دور بزنند ۳ سال زمانی طولانی است، البته این طرح به شدت زمان‌بر و پیچیده است و انجام آن طی ۳ سال نیز دستاورد است اما دولت ایران و روسیه باید زمان کمتری را برای این طرح و افتتاح آن در نظر بگیرند.